รีวิวหนังสือ Atomic Habit
หนังสือ Atomic Habit เป็นหนังสือ เกี่ยวกับ จิตวิทยาและการพัฒนาตัวเอง ว่าด้วย กิจวัตรประจำวันหรือนิสัยที่ทำเป็นประจำส่งผล ในทางที่ดีหรือ ร้ายกับเรายังไง ความเจ๋งของหนังสือเล่มนี้คือ ผู้เขียน Jmanes Clears ได้แนะนำวิธีการปรับเปลี่ยน อุปนิสัยซึ่งนำไป สู่การพัฒนา อย่างค่อยเป็นค่อยไป เป็นขั้นตอน
สิ่งที่ผู้เขียนได้เน้นย้ำคือ การเปลี่ยนแปลงบางกิจกรรมที่ทำเป็นประจำเพียงเล็กน้อย จะส่งผลให้มีผลลัพธ์ที่ยิ่งใหญ่ โดยการเปลี่ยนแปลงจะเป็น แบบ กราฟ Exponential คือการเปลี่ยนแปลงและผลลัพธ์จะยังไม่ค่อยเห็นในช่วงเริ่มต้น แต่กราฟ จะพุ่งขึ้น แบบตั้งชัน หรือจะเห็นผลลัพธ์ ที่เปลี่ยนแปลงอย่าง ก้าวกระโดด เมื่อถึงจุดๆ นึง แต่ปัญหาคือเราจะ อดทดถึงจุดนั้นได้อย่างไร
Habit หรือนิสัย มีกระบวนการ อยู่ 4 ขั้นตอน คือ Cue, Crave, Response, Reward
Cue คือ ส่ิงที่เป็นตัวจุดฉนวนที่ทำให้ เราทำพฤติกรรมบางอย่าง
Crave คือ แรงผลักดัน ที่กระตุ้นให้เรงทำ พฤติกรรมนั้นๆ โดยคาดหวังถึงรางวัล หรือผลลัพธ์ (Reward) ที่เราได้
Response คือ พฤติกรรมที่แสดงออกไป ที่ส่งผล จากตัวจุดฉนวน และ ตัวกระตุ้น (Cue และ Crave)
Reward คือ รางวัลที่เราได้หลังจากทำพฤติกรรมนั้นๆ ไปแล้ว
ตัวอย่าง ของส่ิง Habit Loop เช่น
เมื่อโทรศัทพ์สั่นหรือมีเสียงแจ้งเตือนส่งข้อความเข้ามา คือ Cue ที่เป็นตัวจุดฉนวน แรงกระตุ้น Crave คือเราอยากรู้ว่าข้อความหรือว่าใครส่งมาให้เรา การตอนสนอง Response คือ การที่หยิบโทรศัพท์ ขึ้นมากอ่านข้อความ สุดท้าย รางวัล Reward คือ เราได้รู้ข้อวามนั้นแล้ว หายคาใจ หรือ สบายใจ
นี่เป้นตัวอย่าง พฤติกรรม เท่านั้น ครับ ลองสังเกต ดูว่า เรามีพฤติกรรม Habit loop อย่างนี้หรือเปล่า
เรื่องของการพัฒนา เช่นกัน ทุกวันที่เรา ทำส่ิงนั้นบ่อยๆ เล็กๆ น้อยๆ เราก็จะทำ มากขึ้นเรื่อยๆ และสะสมโดทยที่ ตอบสนองต่อ แรงกระตุ้น โดยที่เราเองก็ไม่รู้ตัวหรือมาจากจิตใต้สำนึก เช่นถ้าคุณออก กำลังกายเป็นประจำ โดย มี แรงกระตุ้นจากภายในเรื่องสุขภาพ หรือ อะไรก็แล้วแต่ สุดท้าย เราก็จะสะสม เป็น สุขภาพ ที่แข็งแรง หรือในทางกลับกัน ถ้าเรา ถ้าเรา กินอาหาร ไม่มีประโยชน์ เป็นประจำ ถึงแม้จะเริ่มจาก กินเล็ก น้อยๆ มันจะกลายเป็นนิสัย ที่สั่งสม จนมีผลเสียต่อสุขภาพ ในที่สุด
ผู้เขียนจึงได้ แนะนำ กลยุทธ์หลักๆ 4 อย่างที่ช่วยสร้าง Habit ที่ดีไว้ไว้ดังนี้
ผมขอยกตัวอย่างสำหรับคนที่ อยากเพิ่นิสัยรักการอ่าน
- Make it Obivious ทำให้มองเห็นง่าย เช่นวางหนังสือไว้บนโต๊ะ ที่เห็นง่ายๆ
- Make it Attractive ทำให้น่าดึงดูด เลือกหนังสือที่ชอบ หรือเรื่องที่อยากรู้ จะทำให้เราอยากอ่าน
- Make it easy วางหนังสือในที่หยิบง่ายใกล้มือ หรือ ติดตัวไปด้วย ตลอด
- Make it Satisfying หารางวัลให้ตัวเองเมื่ออ่านหนังสือจบไม่จำเป็นต้องจบเล่มเอาจบ เป็นครั้งๆไป ก็ได้
หากต้องการเลิกพฤติกรรมที่แย่ ให้ทำตรงข้าม กับ การสร้างนิสัยที่ดี
ลองคิด่ว่าถ้าชอบกินชนมหวานมากแต่ ต้องการเลิกจะทำยังไงดี
- Make it Invisible ทำให้มองไม่เห็น หรือเอาไปซ่อนไว้ อย่าให้มองเห็น เป็นการกำจัด ส่ิงที่เป็น Cue เช่น เอาขนมไปเก็บไว้ใตตู้ปิด ลึกๆ
- Make it unattractive ทำให้ไม่น่าสนใจ เช่นให้คิดว่า ขนมเป็นส่วนที่ทำให้อ้วนหรือถ้าไม่กินจะหุ่นดี
- Make it difficult ทำให้ยากๆ เข้าไว้ อาจจะเอาขนมไปเก็บในตู้ที่ล้อกได้ แล้วเอากุญแจไป เก็บไว้คนละที่ เช่น ชั้นสองของบ้าน กว่าจะเดินไปเอากุญแจออก มาอาจจะได้สติแล้วก็ล้มเลิก ความคิดที่จะกินไป
- Make it Unsatifying ทำให้ไม่สมหวัง บางคนอาจต้องการการลงโทษบางอย่าง เช่น ถ้ากินขนมจะต้อง เอาเงินไปให้ พี่น้อง พ่อแม่ แฟน เป็นค่าปรับ แต่ต้องแพงหน่อย และทำสัญญาจริงจัง
ผมเองก็นำหลักการในหนังสือเล่มนี้มาปรับใช้ในชีวิตประจำวัน อย่างตอนนี้ ต้องการเพิ่ม การอ่าน ก็มีหนังสือ วางไว้ทุกที่ทั่วบ้านเลยครับ ก็ได้ผลดี หยิบอ่านบ่อยขึ้นครับ จนแฟนผมหยิบมาอ่านตาม บอกผมว่า นี่อ่าน ในเดือนเดียว มากกว่า อ่านหนังสือมา 5 ปี อีก เพราะแค่ เอาหนังสือมาวางไว้ทุกที่เลย ง่ายๆ ครับ
ดีครับสำหรับหนังสือ เล่มนี้ จริงๆ ยังมีลายละเอียดอีกมาก อยากให้ ลองไป อ่านกันดู หรือหา รีวิวท่านอื่นๆ ทีสรุปก้นละเอียดๆ ฟังอีกทีครับ อ่อหนังสือเล่มนี้มีแปลเป็นภาษาไทยนะครับ
Agent Smith
